Miałeś otrzymać zapłatę, ale dłużnik zmarł. Co teraz? Czy zobowiązanie wygasa razem z nim, czy istnieje jeszcze szansa na odzyskanie pieniędzy? Kroki jakie należy podjąć zależą od momentu, w którym nastąpiła śmierć dłużnika.
Dłużnik zmarł przed złożeniem pozwu
Jeśli śmierć dłużnika nastąpiła zanim sprawa trafiła do sądu, należy pozwać jego spadkobierców. Po uzyskaniu informacji o śmierci dłużnika należy ustalić, kto dziedziczy po zmarłym jego majątek oraz długi. To właśnie spadkobiercy odpowiadają za jego zobowiązania. Najbezpieczniejszym sposobem wykazania następstwa prawnego jest postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia. Dla wierzyciela, który nie zna dobrze sytuacji rodzinnej zmarłego, ustalenie spadkobierców na własną rękę może być trudne.
Informacji o ewentualnym postępowaniu spadkowym należy szukać w tzw. sądzie spadku – będzie to sąd rejonowy odpowiedni dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego. W sądzie spadku możemy powziąć informację o tym czy przeprowadzono postępowanie spadkowe, czy został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia u notariusza oraz czy spadkobiercy odrzucili spadek. Aby uzyskać dostęp do akt sprawy spadkowej wystarczy wykazać interes prawny.
Śmierć dłużnika w trakcie postępowania sądowego
W razie zgonu dłużnika podczas procesu, postępowanie sądowe zostanie zawieszone do czasu wskazania następców prawnych dłużnika lub ustanowienia kuratora. Wierzyciel ma 5 lat od momentu wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania na podjęcie czynności, po upływie tego okresu sprawa zostanie umorzona.
Dłużnik umiera po wydaniu orzeczenia, ale przed egzekucją
W takiej sytuacji wierzyciel nie może skierować wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w oparciu o orzeczenie opatrzone klauzulą wykonalności dotyczące zmarłego dłużnika. Konieczne będzie uzyskanie klauzuli wykonalności przeciwko spadkobiercom. Aby to zrobić, trzeba udokumentować dziedziczenie. Dowodem może być jedynie urzędowe stwierdzenie nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia.
Śmierć dłużnika w trakcie egzekucji
Jeśli dłużnik zmarł już po wszczęciu egzekucji, postępowanie zostaje zawieszone. W takim przypadku nie trzeba uzyskiwać nowej klauzuli wykonalności na tytuł wykonawczy. Komornik może kontynuować działania po przedstawieniu dokumentów potwierdzających, kto odziedziczył spadek – czyli prawomocnego postanowienia sądu lub aktu notarialnego. Wierzyciel powinien złożyć odpowiedni wniosek o stwierdzenie nabycia spadku w ciągu 6 miesięcy od zawieszenia egzekucji. W przeciwnym razie postępowanie zostanie umorzone, a wierzyciel może zostać obciążony kosztami postępowania egzekucyjnego.
Masz pytania lub potrzebujesz wsparcia w odzyskiwaniu należności po zmarłym dłużniku? Skontaktuj się z naszą Kancelarią – pomożemy przejść przez cały proces krok po kroku.